RestoraTÜRK

3. YAPILARIN SINIFLANDIRILMASI
Yapılar çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılabilirler:

A. Gereçlerine Göre Sınıflandırma
(1.) Kerpiç yapılar   
(2.) Ahşap yapılar
(3.) Hımış yapılar
(4.)Yarım kargir yapılar
(5.) Kargir yapılar
(6.) Betonarme yapılar
(7.) Çelik yapılar

B. Bulundukları Yere Göre Sınıflandırma
(1.) Alt yapılar yol su kanalizasyon köprü ve diğer zemin seviyesi altında kalan yapılar
(2.) Üst yapılar zemin seviyesi üzerinde kalan tüm yapı kesimleri

I. TEMEL ZEMİNİ
Üzerine gelen bina yükünü emniyetle taşıyan zemine "temel zemini" denir. Temel zemini yapının kendi ağırlığı ile sonradan yapıya gelecek yükleri taşıyabilmelidir.Zemin çok değişken özellikler gösterebilir. Bu nedenle temel zemininin önceden çok iyi etüd edilmesi gereklidir..

I.1. ZEMİN TÜRLERİ

I.1.1. Sağlam yapı zemini. Sıkışmaya uygun olmayan 2-3 m. kalınlığındaki tabakalar halinde oluşmuş zeminlerdir.
a. Püskürük zeminler granit bazalt kalker vb.
b.Tortul zeminler
c. Metamorfik zeminler

I.2. ZEMİNİN TANINMASI

Bir yapı yükünü zemine taşıtabilmek ancak zemin hakkında iyi ve sağlam bilgiye sahip olmakla ve kapsamlı zemin etüdleri yapmakla mümkündür.

Zeminleri tanıyabilmek için.

-Tabaka kalınlığı,
-Cinsi ve derinliğini,
-Taşıma gücünü,
-Yeraltı su seviyesini bunun zeminde ayrışma yapıp yapmadığını,
-Zeminin kayma mukavemeti ve donma derecelerini,
-Betona zarar verebilecek kimyasal ve organik madde durumunu araştırmamız gereklidir.

I.3. BAŞLICA ZEMİN ETÜTLERİ

(A.)  Soruşturma yapmak. Benzer ve çevredeki diğer binalardan sorarak gerekli yöresel bilgiler derlenmelidir.

(B.) Muayene çukuru ya da çukurları açmak. Zeminin   durumuna göre  gevşek zeminlerde şevli veya kademeli   kendini tutamayan zeminlerde "İKSA"lı muayene çukurları açılır. Ayrıca   numune  silindiri ile çukur tabanından numune alınır.

Bina yükleri altında zemin tabakalarının sıkışması sonucu "Tasman" dediğimiz bir  miktar oturma olur.Tasman 10 - 20  mm. den fazla olursa yapı tehlikeye girebilir ve önce çatlamalar sonra küçük çarpılmalar kopmalar ve giderek çökmeler meydana gelir. Zemin danelerinin durumu bozulmadan birim alana gelen yükü taşıyabilmesine "Taşıma Gücü" zeminin emniyetle  taşıyabileceği yükün hesaplanması için yapılan ön araştırma  ve hesaplamalara da "ZEMİN YÜKLEME DENEYİ"  diyoruz. Bu deneyler iki  şekilde uygulanmaktadır.

(A.) Statik Yükleme Deneyleri
(B.) Dinamik Yükleme Deneyleri

Dinamik  yükleme  deneyleri  zemine  çeşitli frekansta titreşimler vererek yapılan ve çok ender kullanılan yöntemler olduğundan burada söz konusu edilmeyecek yalnızca statik yükleme   deneylerinden olan "Tabla Deneyi" den bahsedilecektir. Ayrıca;
-Basınçlı hava ya da suyla yapılan
-Lorenz sistemiyle yapılan
-Kökler yöntemiyle yapılan statik yükleme deneyleri de   mevcuttur.