RestoraTÜRK

  • Yazı boyutunu yükselt
  • Varsayılan yazı boyutu
  • Yazı boyutunu düşür
Sponsor Bağlantı

Paylaş      

Anasayfa Edebiyat Dil Bilgisi
Dil Bilgisi

Edatlar (İlgeçler)

EDATLAR (İLGEÇLER)

Tek başına bir anlam taşımayan , ancak kendinden önceki sözcükle birlikte kullanıldığında belirli bir anlamı olan sözcüklerdir.Edatlar çekim eki alırsa adlaşırlar. En çok kullanılan edatlar şunlardır:

Gibi:

• Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendi. (sıfat)
• Dev gibi dalgalar sahile vuruyordu. (sıfat)
• Yüzün bir kır çiçeği gibi usulca söner. (zarf)
• Dolu bir kadeh gibi kırılıyorum avuçlarında.(zarf)
• Sen de onun gibi düşünüyorsun (karşılaştırma)
• Annem gibi dolma yapan dünyada bulamazsın (k.)
• Yataktan kalktığı gibi dışarı fırladı.(hemen,o anda)
• Haberi aldığı gibi yola çıktı.(hemen,o anda)
• Ben ona insan gibi davrandım.( yakışır biçimde)
• Birbirinizle adam gibi konuşun.( yakışır biçimde)
• Saat üç gibi yanına gelirim. (dolayında)
• Final maçı akşam sekiz gibi başlar ( dolayında)
• Bugün yağmur yağacak gibi (tahmin)
• Galatasaray bu maçı alacak gibi (tahmin)
• Bir an onu sever gibi oldum (yaklaşma)
• O sırada güneş çıkar gibi oldu. (yaklaşma)

Devamını oku...
 

İsim Tamlaması

İSİM TAMLAMASI

İki isim unsurunun iyelik sistemi içinde yan yana gelmesiyle oluşan kelime grubudur. Tamlama şeklindeki kelime gruplarında önce tamlayan, sonra tamlanan yer alır. İyelikli kısım daima sonda bulunan tamlanan kısmıdır.

İsim tamlaması iki türlüdür. Baştaki isim unsuru "ilgi eki" yani, isme gelen eklerden "-ın,-in,-un,-ün" ekini almış ise, "belirtili", almamış, eksiz ise "belirtisiz" isim tamlamasıdır. İlgi ekinin diğer adı, tamlayan ekidir. İyelikli kısmın "kimin, neyin" olduğuna dair bir ilgi kurar.

Zaten bu ek, Türkçe’de sadece ve sadece belirtili isim tamlaması kurmaya yarar.

Belirtili isim tamlamasını şöyle formülleştirelim:  (İsim unsuru+ilgi eki + isim unsuru+iyelik eki ).
İsim unsuru demekten muradım, başta ve sonda ayrı bir kelime grubu olabileceğini belirtmektir.
Belirtisiz isim tamlaması da : (isim unsuru + isim unsuru+iyelik eki) şeklinde kurulur.

Devamını oku...
 

Takısız İsim Tamlaması

TAKISIZ İSİM TAMLAMASI

Son zamanlarda dil bilgisi üzerine çalışan ilim adamlarının dahî kafasını karıştıran bir terimdir.
İsim tamlaması, iyelik sistemi içinde meydana gelen bir kelime grubudur. İster belirtili, ister belirtisiz olsun, daima iyelik eki vardır. Takısız isim tamlaması olmaz. Bu, mis gibi sıfat tamlamasıdır. Açıklamalarına kendileri de inanmıyorlar herhalde. Şöyle diyorlar:
--"Çelik kapı", her iki kelime de isim olduğundan ve maddî anlamda

kullanıldığından takısız isim tamlamasıdır;
"çelik bilek" ise, baştaki çelik mecaz anlamda olduğundan, sıfat tamlamasıdır.

Cânım efendim, çelik kapı demek, çelikten yapılmış kapı demek değil midir?

Haydi bu kelime grubunu tahlil edelim:
çelikten yapılmış : sıfat fiil grubu
kapı : isim
çelikten yapılmış kapı : sıfat tamlaması

Nedir bu işler vay Karagöz'üm? Bir avuç dil bilgini bile bir araya gelip dertlere derman bulamıyor bu memlekette.

 

Belirtili İsim Tamlaması

BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI

İsim tamlamasının bir çeşididir.

İki veya daha fazla ismin iyelik sisteminde bir araya gelmesiyle oluşan tamlamaya isim tamlaması denir.
Belirtili ve belirtisiz diye iki çeşidi vardır.

Belirtili isim tamlamasında, baştaki tamlayan kısmına, isme gelen eklerden
(-nın, -nin, -nun, -nün ) eki gelir.

Kimin- neyin diye sorulduğunda sondaki kısmın kime veya neye ait olduğunu gösterir.

Sondaki isim kısmına ise yine isme gelen eklerden iyelik eki dediğimiz sahiplik eki gelir:

(-m, -n, -sı / -mız, -nız, -ları) neyin nesi diye bir kalıp yazabiliriz.

ne- y- in ne- si...
örnek: “adam- ın bir- i “

Belirtili isim tamlamasında tamlayan ve tamlanan arasına bol bol başka unsurlar girebilir:
“…sabah rüzgârı-nın insanı kendinden alan, serinletici, ferah koku-su …”
Aslında, sabah rüzgârının kokusu asıl tamlamadır. Aradakileri, belirtili isim tamlamasının bir özelliği olarak kullanabilmekteyiz. Bu durumundan dolayı, belirtili isim tamlamasını, bir fotoğrafı çekerken zum yapmaya benzetebiliriz. Fotoğraftaki detayları bize verir, bir şeyin kime ait olduğunu inceler. Özele iner.

Devamını oku...
 

Ek Eylemler (Ek Fiiller)

 Dilimizdeki isimleri filleştirmek ve fiillerin anlamlarını pekiştirmek, farklı kullanışlarda bulunmak için var olan fiillerdir.
Türkçemizde tam dört adet tarihî yardımcı fiil vardır:
1- " yorı -"
2- " u -"
3- " tur -"
4- " i - "

Bunlardan ilki olan " yorı- ", başlı başına bir fiil iken, 1908' den îtibâren şimdiki zaman eki olarak kullanılmaya başlanmıştır. Hâlâ türkülerimizde, mahallî konuşmalarda karşımıza fiil özelliği ile çıkmaktadır. "...Bi de baktım ki mıhtar arkamdan geliyoru. Halimizi bilmeyoru, anca ööyle konuşuyoru..."
veya türkülerde:

Devamını oku...
 

İsim Tamlaması

İSİM TAMLAMASI

İki isim unsurunun iyelik sistemi içinde yan yana gelmesiyle oluşan kelime grubudur. Tamlama şeklindeki kelime gruplarında önce tamlayan, sonra tamlanan yer alır. İyelikli kısım daima sonda bulunan tamlanan kısmıdır.

İsim tamlaması iki türlüdür. Baştaki isim unsuru "ilgi eki" yani, isme gelen eklerden "-ın,-in,-un,-ün" ekini almış ise, "belirtili", almamış, eksiz ise "belirtisiz" isim tamlamasıdır. İlgi ekinin diğer adı, tamlayan ekidir. İyelikli kısmın "kimin, neyin" olduğuna dair bir ilgi kurar.

Zaten bu ek, Türkçe’de sadece ve sadece belirtili isim tamlaması kurmaya yarar.

Devamını oku...
 




Yüzlerce Gerçek Üreticinin
Binlerce BIM/CAD Objesini
Ücretsiz İndirin!

Reklam
Reklam
Reklam



Copyright © 2002 - 2015 Designed by  
YASAL UYARI