• RestoraTÜRK

  • "Mimari, insan ile varlık arasındaki ilişkiyi düzenleyen disiplindir."

  • RestoraTÜRK

  • RestoraTÜRK

Copyright 2018 - Custom text here

Akçakale Kervansarayı

Kervansaray günümüz karayolunun dışında kaldığı için bugün ulaşmak oldukça zordur. Günümüzde oldukça harap vaziyette bulunan kervansaray, tamamen kerpiç malzemeden, dört eyvanlı ve iki avlulu olarak inşa edilmiştir. Bu plan tipi İran'daki Büyük Selçuklu döneminin ünlü yapısı Ribat-ı Şerif ile de benzerlik göstermektedir. İki Avlulu kervansarayların öncüsü olarak gösterilen bu kervansarayın duvarları kalındır.

Devamını oku...

Alanya Yakınlarındaki Kargı Han

Alanya Yakınlarındaki Kargı HanSDÜ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ - SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ
Aralık 2008, Sayı:18, ss.247-256.
Alanya Yakınlarındaki Kargı Han∗
Kurt ERDMANN
Çeviren: Mehmet UYSAL∗∗- Muhammet GÜÇLÜ∗∗∗

Anadolu’daki ortak yaptığımız bu ve bazı diğer çalışmalarımız için Franz Taschner’in anısına…

R. M. Riefstahl1 1931 yılında “Kargı Han önemli bir Selçuklu hanıdır” diye yazmıştı.1940’da S. Fikri Erten “Kargı Han Kesikbel Dağı’nın zirvesinde İbradı yolu üzerinde bulunmaktadır.2 Han 46 m x 50 m boyutlarındadır ve ortasında 29,40 m x 27,10 m ebatlarında bir avlusu vardır. Hanın içinde ana giriş kapısının karşısında 56 cm uzunluğunda ve 58 cm derinliğinde hayvanlar için 20 teknelik yemliği vardır. Bütün makanlarının bir penceresi vardır. Girişin yüksekliği 3,26 m, iç kavis genişliği 3,85 m.dir. Kitabesi yoktur.”3 B. Onat 1950’lerde “Kargı Han –bu han Antalya’dadır- Kesikbel vadisi üzerinden geçen, Antalya ve Konya arasındaki en kısa yol olan Beyşehir-Konya yolu üzerindedir ve Romalılar gibi Selçuklu ve Osmanlılar tarafından da kullanılmıştır. Han Kesikbel geçidinin hemen altında konuşlanmıştır.4 150 x 140 feet boyutlarındadır. Her odanın tavanında bir pencere vardır. Yemliğin karşısındaki ana giriş kapısı (portal) yontma taştandır. Han oldukça tahrip olmuş durumdadır. Kitabesi yoktur.”5

1954’de Antalya’da Fikri Erten ile görüşme fırsatını bulduk. Kargı Han’a nasıl ulaşılacağını hatırlayamıyordu. Başka hiç kimse de bilgi sahibi değildi. Böylece Antalya’nın 50 km doğusunda bulunan ve hanın yolunu sadece Orman İşletmesi memurlarının bildiği Taşağıl’a hareket ettik.6 Maalesef arazi aracımız olmadığından hana ulaşamadık. 1955 sonbaharında F. Taschner ile birlikte onun arazi arcıyla Taşağıl’ın 20 km kuzeydoğusunda bulunan hanı ziyaret etmeyi başardık. Yol kötüydü, son 4-5 km.yi arazi aracı da gidemedi, fakat seyrek çam ormanı manzarası çok güzeldi. Vardığımızda bizi bir sürpriz bekliyordu: Burhanettin Onat’ın ifadelerinin aksine yapı, alışılmadık derecede iyi durumdaydı. Balık açısından zengin azgın Kargı Su deresinin bir kıvrımındaki vadi çukurunda bulunmaktaydı.

Devamını oku...

Kırkgöz Han - Antalya

Antalya-Burdur yolu üzerinde Antalya’ya 30 km. uzaklıkta bulunan Kırkgöz Hanı, kitabesine göre H. 634-644 / M. 1236-1246 tarihleri arasında II. Gıyaseddin Keyhüsrev bin Keykubat zamanında yapılmıştır. Dikdörtgen planlı olan hanın, beden duvarlarında moloz taş kullanılmış ve köşeler payandalar ile takviye edilmiştir. Güney cephede kesme taştan yapılmış olan portal nişi dışarı çıkıntı yapmaktadır. Sivri kemerli nişin kenarları sütünce gibi şekillendirilmiştir. Bu bölümün iç kısmında yay kemerli bir kapı bulunmaktadır ve üzerinde altı satır halinde kitabe bulunmaktadır.

Geniş iç avlunun etrafını kesme taş payeler tarafından taşınan sivri kemerli revak sırası çevreler. Kuzey cephede boydan boya uzanan, tamamı sivri tonoz ile örtülü ve kapalı bir mekan olan kısım avluya kesme taştan bir kapı ile açılmaktadır. İklim nedeniyle içinde ocaklar bulunmamaktadır. Yapı çoğunluğu itibari ile sağlam olarak ayakta durmaktadır.

Osmanlılar döneminde restorasyon gören yapının ikinci restorasyonu 2008 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Döşemealtı Belediyesinin isteği üzerine Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen restorasyon sırasında yapının derzleri elden geçirilmiş ve tahrip olan taşları yenilenmiştir.

Devamını oku...

Zazadin Han

Konya-Ankara, Konya-aksaray yollarından ulaşılabilecek Zazadın Hanı Konya-Aksaray karayolunun 25 km.sinde, vaktiyle nahiye olan Tömek yolu üzerindedir. “Zazadın’ın yapısı, Sultan Hanı’nın kapısı” şeklinde yaşayan ve vecizeleşen söz, bu mimari şaheserin yapısındaki müstesna özelliği göstermeye yeterlidir.

Kapının üstünde siyah ve bayaz taşların kavis şeklinde çerçevelediği celi sülüs ile yazılmış bir kitabe vardır. Bu kitabeye göre Mehmed oğlu Köpek’in yaptırdığı han; 634 H., 1236 M. Yılında I. Alaeddin Oğlu Keyhüsrev zamanında tamamlanmıştır. Köpek, hanını yaptırmaya başladığı başladığı zaman I. Alaeddin Keykubad hükümdardı. Han, Keykubad’ın Oğlu II. Keyhüsrev zamanında tamamlandığı için de, dış kapısına bu hükümdarın adı kazdırılmıştır. Han'ın bânisi Sadedin Köpek, I. Alaeddin Keyubad’ın tercümanı idi. Sonradan av emiri ve mimarı oldu.

Devamını oku...

KERKÜK’ÜN TÜRK TARİHİ ESERİ GÖK KÜMBET

KERKÜK’ÜN TÜRK TARİHİ ESERİ GÖK KÜMBET

Ali KERKÜKLÜ

(Irak’a Özgürlülük Operasyonu ve Kerkük Kitabının Yazarı)

Kerkük Kalesinde, Gök Kümbet’in tahribata uğramadan önceki hali

Kümbet daha ziyade kubbe ile veya Piramit, çokgen tabanlı ve tepesi sivri külah biçimindeki örtülü olan mezar anıtlarıdır. Selçuk Türklerine ait kümbetler Türk mimarisinin en orijinal örnekleridir. Kümbetler içten kubbe, dıştan ise piramit ya da konik bir çatıyla örtülüyordu. Selçuklular'a ait en önemli kümbetler Bitlis, Van, Kayseri, Kerkük, Nahçıvan, Erzurum, Sivas, Tunceli, Tokat, Konya, Niğde, Kırşehir, Amasya, Akşehir ve Isparta gibi şehirler de çok güzel kümbetler bulunmaktadır. Kerkük’teki Gök Kümbet, Niğde'deki Hüdavent Hatun, Tokat'taki Ali Tusi, Van’daki Gevaş Kümbet, Kayseri'deki Döner Kümbet ve Sırçalı Kümbet ile Ahlat'taki Ulu Kümbet en güzel örneklerdendir. Kümbetler, mimari ahenkleri, çadır sanatını taşa ve mermere yansıtarak geçmişe çağrışım yapmaları, kendi eksenlerinde dönüyor ve yukarı doğru süzülüyor gibi duruşlarıyla insanı etkileyen birer harikadırlar.

Türkmen şehri Kerkük’te Irak Türklerinin simgesi olan Kerkük kalesi ve bu kalenin içinde Türk tarihi eserlerden biri Gök Kümbettir. Gök Kümbet 1361 yılında Celayirliler döneminde 820 metre kare alan ve 17 metre yüksekliğinde yapılmıştır. Kale’nin içinde günümüze kadar ayakta kalabilen Türk mirasının bir şaheseridir. Selçuklu dönemine ait Gök Kümbet'in dış duvarlarıyla karşı karşıya geldiğimizde, üstündeki yazıttan da anlaşıldığı gibi kümbet 14. yüz yılda Selçuklu hanedanına mensup Buğday Hatun için yaptırılmıştır. Türk çadırından ilham alınarak yapılan Kümbet iki katlı, sekiz köşelidir, kemer ve pencere süslemeleri yeşil renk ağırlıklı pişmiş topraktandır, bu sebepten dolayı Türkmenler Gök kümbetin yanında yeşil kümbette derler.

Devamını oku...

f t g m